Welke rechten heb jij als er een foto (je portret) van je wordt gepubliceerd en je wilt dit tegenhouden? Het portretrecht en de AVG bieden in veel gevallen uitkomst.

Wat is het portretrecht?

Een portret is een afbeelding van jou, in welke vorm dan ook: foto, tekening of beeltenis van steen. De afbeelding moet minstens een gelaat van je tonen, zelfs als deze geheel of gedeeltelijk onherkenbaar is. Als in combinatie met andere factoren daaruit je identiteit blijkt, is namelijk nog steeds sprake van een portret. In de uitspraken gedaan door rechters zijn evenwel grensgevallen bekend, of uitzonderingen op te sommen wanneer wel of niet sprake is van een portret. Het portretrecht vindt zijn basis in de Auteurswet (“Aw”), maar het doet er niet toe of het portret auteursrechtelijk beschermd is. Met het portretrecht heb je in een aantal gevallen het recht om de publicatie van je portret op – bijvoorbeeld – een foto tegen te houden.

In opdracht versus niet in opdracht gemaakt portret

In de Auteurswet is een onderscheidt gemaakt tussen een portret dat in opdracht is gemaakt en een portret dat zonder opdracht is gemaakt. Voor publicatie van jouw portret gemaakt in opdracht is je toestemming nodig. Voor publicatie van jouw portret die niet in opdracht is gemaakt, is dat in beginsel niet nodig. Wel kun je je hiertegen verzetten om privacyredenen op grond van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

Jouw portret is een persoonsgegeven

Omdat je met jouw portret te identificeren bent als persoon, is jouw portret een persoonsgegeven. Het kan zelfs een bijzonder persoonsgegeven zijn als daaruit ras of etniciteit valt af te leiden. Voor het verwerken van jouw portret gelden dus dezelfde verwerkingsgronden als opgenomen in de AVG, zoals je toestemming.

Verzet tegen publicatie

Je kunt je in beginsel verzetten tegen de publicatie van jouw portret vanwege privacyredenen. Verder kan je je eerder gegeven toestemming tot publicatie intrekken. Een uitzondering geldt voor het verwerken van het portret in het kader van journalistieke doeleinden of artistieke of literaire uitdrukkingsvormen, mits is voldaan aan de voorwaarden van journalistieke uitzondering. Het gaat in dit geval om een belangenafweging tussen het recht op vrijheid van meningsuiting, informatie en het privacybelang.

Voor het publiceren van een foto met jouw portret door personen voor uitsluitend persoonlijke of huishoudelijke doeleinden is geen toestemming nodig. Bijvoorbeeld het plaatsen van een foto met jouw portret op een besloten website of social media-groep die enkel toegankelijk is voor familieleden.  Daarentegen dienen entiteiten zoals bijvoorbeeld een school of een sportvereniging of een bedrijf, altijd expliciet toestemming te vragen om een portret te publiceren op een website of social media, ongeacht of deze besloten is of niet.

Diensten van De IT-Jurist

De IT-Jurist helpt jou of je organisatie graag te voldoen aan de regelgeving inzake privacy. Wij staan midden in de praktijk en volgen de laatste ontwikkelingen op de voet. Of het nu gaat om het beantwoorden van je vragen of om het daadwerkelijke opstellen of reviewen van overeenkomsten en andere documenten, wij helpen je graag verder!

Meer informatie over de AVG lees je hier. Kijk op onze expertisepagina Privacy of neem direct contact met ons op.